Gece Körlüğünü Aydınlatmak

Olağanüstü gece görüşüyle tanınan hayvanlar arasında baykuşlar, kediler, Güneydoğu Asya’ya özgü küçük bir primat olan tarsiyerler ve hatta bok böcekleri bulunur.

Ancak insanlar bu konuda o kadar şanslı değil.

Zamanla, birçok kişi gece körlüğü veya niktalopi geliştirebilir. Bu durum, gözlerin parlaklık değişimlerine uyum sağlayamaması veya ışığı algılayamaması nedeniyle loş ışıkta veya karanlık ortamlarda görmeyi zorlaştırır.

Gece körlüğü yaşayan kişiler için ne gibi tehlikeler vardır?

Gece körlüğü özellikle araç kullanırken tehlikelidir. Gözler karanlık ile far ışıkları arasında uyum sağlayamaz, diğer araçlar bulanık görünebilir ve derinlik algısı bozulur, bu da mesafeleri doğru tahmin etmeyi zorlaştırır.

Evde de gece körlüğü, ışıkları kapattıktan sonra karanlığa uyum sağlamayı zorlaştırabilir. Harvard’a bağlı Massachusetts Eye and Ear’de optometrist olan Dr. Isabel Deakins, “Bu durum, mobilyalara çarpmaya veya takılıp düşerek yaralanmaya neden olabilir,” diyor.

Gözde gece körlüğüne neden olan ne olur?

Loş ışıkta görmek, gözdeki iki temel yapıya bağlıdır: retina ve iris.

Gözün arka kısmında bulunan retina, ışığa duyarlı iki tür hücre içerir: koniler ve çubuklar. Koniler renkli görme ve ince detaylardan sorumluyken, çubuklar düşük ışıkta görmeyi sağlar.

Gözün renkli kısmı olan iris, göz bebeğinin boyutunu genişletip daraltarak göze giren ışık miktarını düzenler.

Eğer iris doğru şekilde tepki vermezse, göz bebekleri fazla genişleyerek aşırı ışık girmesine neden olabilir, bu da ışığa duyarlılığa ve parlak ortamlarda görme zorluğuna yol açar. Tersine, göz bebekleri çok küçük kalırsa yeterince ışık alamaz ve karanlıkta görmeyi zorlaştırır.

Gece körlüğüne ne sebep olur?

Gece körlüğü başlı başına bir hastalık değil, başka rahatsızlıkların bir belirtisidir. “Bu, vücudunuzda bir morluk olması gibidir—sebep olan başka bir şey vardır,” diyor Dr. Deakins.

Gece körlüğüne yol açabilecek çeşitli faktörler vardır. Antidepresanlar, antihistaminikler ve antipsikotikler gibi bazı ilaçlar, göz bebeğinin boyutunu etkileyerek göze giren ışık miktarını düzenleyebilir.

Gece körlüğüne neden olabilecek göz rahatsızlıkları şunlardır:

            •          Glaukom: gözün optik sinirlerine ve kan damarlarına zarar veren bir hastalık.

            •          Katarakt: göz merceğindeki bulanık alanlar, ışığın mercekten geçişini bozarak engeller.

            •          Kuruluş sendromu

Gece körlüğü riskini artıran ve kontrol edilemeyen bir faktör yaşlılıktır. Dr. Deakins’e göre, “Yaşlandıkça gözlerimiz ışık değişimlerine daha yavaş tepki verir ve görme yeteneğimiz doğal olarak azalır. Gözümüzdeki çubuk sayısı azalır, gözbebekleri küçülür ve iris kasları zayıflar.”

Gece körlüğü yaşıyorsanız, ne yardımcı olabilir?

Gece körlüğü belirtileri fark ederseniz, araç kullanmaktan kaçının ve bir göz sağlığı uzmanına, örneğin optometrist veya göz doktoruna başvurun. Göz muayenesi, gözlük reçetenizin güncellenip güncellenmesi gerektiğini belirleyebilir.

Dr. Deakins, “Çoğu zaman, reçete değişikliği gece sürüşünde parlama etkisini azaltmak için yeterlidir. Hatta gece sürüşü için yalnızca kullandığınız daha güçlü bir gözlük reçetesi gerekebilir,” diyor.

Lenslerinize yansıtıcı kaplama eklemek, gelen araç farlarının yol açtığı parlamayı azaltmaya yardımcı olabilir. Ancak, birçok eczanede satılan reçetesiz polaroid sürüş gözlüklerinden kaçının. “Bunlar parlamayı azaltabilir, ancak gece körlüğünün nedenlerine çözüm getirmez,” diyor Dr. Deakins.

Bir göz muayenesi ayrıca tedavi edilebilen glokom veya katarakt gibi durumları tespit edebilir. Glokom tedavileri arasında göz damlaları, lazer tedavisi veya cerrahi işlemler bulunurken, kataraktlar, bulanık lensin yapay bir lensle değiştirilmesiyle düzeltilir. Göz sağlığı uzmanınız ayrıca kuru göz tespiti yapabilir ve tedavi önerebilir.

Kullandığınız ilaçların gece körlüğüne yol açıp açmadığını öğrenmek için birinci basamak doktorunuza veya eczacınıza danışın. Eğer öyleyse, dozajı ayarlamak veya farklı bir ilaç kullanmak mümkün olabilir.

Gece sürüşünü daha güvenli hale getirmek için üç ek yol.

Gece sürüşünü daha güvenli hale getirmek için bazı önlemler alabilirsiniz. Örneğin:

            •          Gözlük lenslerinizi düzenli olarak temizleyin ve küçük çizikleri gidermesi için bir optisyene götürün.

            •          Aracınızın ön ve arka camlarının her iki tarafını da temiz tutarak, mümkün olduğunca net görmeyi sağlayın.

            •          Gösterge ışıklarını kısın, çünkü bunlar parlamaya neden olabilir, ve dikiz aynanızın gece ayarını kullanın.

Kaynak: https://www.health.harvard.edu/blog/shining-light-on-night-blindness-202401253011